دولت و ملت همدلی و هم زبانی انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان
 
چالش‌هاي انرژي‌هاي تجديدپذير زيستي در ايران
 چالش‌هاي انرژي‌هاي تجديدپذير زيستي در ايران دنياي اقتصاد : بررسي وضعيت انرژي‌هاي تجديدپذير زيستي در ايران نشان مي‌دهد چالش‌هاي مهمي درخصوص سوخت فسيلي در كشور نظير «كمبود منابع طبيعي به‌عنوان خوراك اوليه سوخت»، «هزينه‌هاي بالاي توليد سوخت زيستي و قيمت نهايي محصول در كنار پايين بودن درآمد سرانه»، «عدم رغبت كافي پالايشگاه‌ها به راه‌اندازي خطوط توليد سوخت‌زيستي به‌دليل مشكلات فني و تكنيكي» و «قدرت رقابت كمتر اين نوع انرژي در برابر انرژي‌هايي همچون الكتريسيته در خودروهاي برقي» وجود دارند كه باعث شده تاكنون توليد و مصرف آن در سياست‌گذاري‌هاي كلان كشور در اولويت قرار نگيرد.
1397/02/01

مركز پژوهش‌هاي مجلس در گزارشي وضعيت انرژي‌هاي تجديدپذير زيستي در ايران و جهان و چالش‌هاي پيش‌روي اين نوع انرژي‌ها را مورد بررسي قرار داده است.  در سال‌هاي اخير مسائلي از قبيل توسعه پايدار، حفاظت از محيط‌زيست و كنترل انتشار گازهاي گلخانه‌اي سبب شده تا كشورهاي زيادي توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير را در سياست‌هاي خود دنبال كنند. ارزيابي‌ها نشان مي‌دهد از كل انرژي مصرفي جهان در سال 2015، حدود 4/ 78 درصد توسط سوخت‌هاي فسيلي، 3/ 2 درصد توسط برق هسته‌اي و 3/ 19 درصد توسط انرژي‌هاي تجديدپذير حاصل شده است. نزديك به نيمي از انرژي‌هاي تجديدپذير نيز از طريق استفاده سنتي از زيست‌توده‌ها (سوزاندن چوب و ضايعات) و نيمي ديگر توسط روش‌هاي نوين تامين شده است. انرژي‌هاي تجديدپذير نوين شامل انرژي گرمايي خورشيدي، زيستي و زمين گرمايي (در توليد گرماي تجديدپذير)، انرژي برق بادي، خورشيدي، زيستي، زمين گرمايي و برق آبي (براي توليد برق تجديدپذير) و زيست سوخت‌ها (براي توليد سوخت تجديدپذير) هستند. انرژي‌هاي زيستي مانند سوخت، گرما، گاز و برق زيستي كه با استفاده از روش‌هاي سنتي يا نوين توليد مي‌شوند، بيش از 10 درصد مصرف كل انرژي اين سال را تشكيل داده‌اند كه معادل با 50 درصد انرژي‌هاي تجديدپذير بوده است. از سوي ديگر حدود 8/ 0 درصد از كل انرژي مصرفي جهان در حوزه زيست سوخت‌هاست كه معادل 1/ 4 درصد از كل انرژي‌هاي تجديدپذير است. پيش‌بيني مي‌شود كه سهم انرژي‌هاي زيستي از كل انرژي‌هاي تجديدپذير سال 2020 به 57 درصد برسد كه 45 درصد شامل توليد گرما و برق با كمك زيست‌توده‌ها (سوزاندن زيست‌توده‌هاي سنتي و فرآوري زيست‌توده‌ها و توليد انرژي به روش نوين) و 12 درصد شامل توليد سوخت زيستي مي‌شود.

تجديدپذيرهاي زيستي

در حال حاضر تحقيقات گسترده‌اي براي تعيين قابليت انرژي‌هاي جايگزين سوخت فسيلي از جمله انرژي خورشيدي، الكتريسيته و زيستي در سيستم حمل‌ونقل در حال انجام است. توسعه سوخت‌هاي زيستي يكي از گزينه‌هايي است كه در كشورهاي توسعه‌يافته و كشورهاي برخوردار از منابع طبيعي مانند جنگل‌ و زمين‌هاي كشاورزي دنبال مي‌شود. مقدار كلي زيست‌توده به‌عنوان خوراك ورودي صنعت سوخت زيستي، نقش بسيار مهمي در جهت‌گيري كشورها و سياست‌گذاري‌هاي مرتبط با توليد اين سوخت دارد. به‌عنوان مثال اتحاديه اروپا در سال 2012 با وجود برخورداري از منابع طبيعي متنوع، 280 ميليون تن زيست‌توده در اختيار داشته و تقريبا 13 درصد از سوخت زيستي جهان را توليد كرده است. اين در حالي است كه در همان سال آمريكاي‌شمالي با 51 درصد، آمريكاي‌لاتين با 29 درصد، آسياي‌شرقي با 6 درصد و آفريقا و خاورميانه با حدود 6/ 1 درصد در توليد سوخت زيستي جهان نقش داشته‌اند. بازار جهاني سوخت‌هاي زيستي نيز از 13 ميليارد يورو در سال 2005 به 60 ميليارد يورو در سال 2011 رسيده و پيش‌بيني مي‌شود مسائلي از قبيل افزايش قيمت سوخت‌هاي فسيلي و فشار بين‌المللي بر كشورها به‌خصوص كشورهاي توسعه‌يافته مبني بر كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي به افزايش مصرف سوخت‌هاي زيستي منتهي شود.

روند توسعه انرژي‌هاي زيستي در جهان

پيشران‌هاي مختلفي از قبيل كاهش وابستگي به سوخت فسيلي و استفاده از منابع زيستي طبيعي، امنيت و استقلال انرژي، توسعه پايدار و كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي و ديگر تركيبات سمي خطرناك، در توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير از جمله انرژي‌هاي زيستي در سبد انرژي كشورها نقش دارند. در عين حال، اتخاذ سياست‌هاي توسعه و ترويج استفاده از انرژي‌هاي زيستي، متاثر از پارامترهاي متعدد و متنوعي از قبيل قيمت تمام‌شده توليد، ميزان منابع اوليه در دسترس، ميزان وابستگي به واردات سوخت‌هاي فسيلي و انرژي، سطح درآمد و پذيرش اين نوع انرژي از طرف جامعه است. طبق گزارش شبكه سياستي انرژي‌هاي تجديدپذير قرن 21، كشورهاي آمريكا، برزيل، چين و تايلند از نظر ميزان توليد سوخت‌هاي زيستي پيشرو هستند. پيشران اصلي توسعه سوخت‌هاي زيستي در كشورهاي پيشرو اين حوزه، كاهش وابستگي به واردات سوخت و انرژي و تامين استقلال در اين زمينه به موازات توسعه پايدار است. برتري اين كشورها در قابليت‌هاي فناورانه، امكان دسترسي به فناوري‌هاي جديد و همچنين بالا بودن سطح درآمد و وجود بازار تقاضاي سوخت پاك از مهم‌ترين دلايل پيشتاز بودن آنها در توليد و در اختيار داشتن بازار جهاني است.

روند توسعه انرژي‌هاي زيستي در ايران

در ايران باتوجه به در اختيار داشتن منابع فسيلي و تحويل سوخت فسيلي ارزان به نيروگاه‌ها و سيستم حمل‌ونقل، به نظر مي‌رسد حمايت از توليد سوخت زيستي جزو اولويت‌هاي كشور درخصوص تامين انرژي قرار ندارد. همچنين توسعه و كاربست فناوري‌هاي سوخت زيستي و توليد و مصرف آن در كشور با چالش‌هايي روبه‌رو است كه مهم‌ترين آنها شامل كمبود منابع طبيعي به‌عنوان خوراك اوليه، هزينه‌هاي بالاي توليد، بالا بودن قيمت نهايي محصول و پايين بودن درآمد سرانه، عدم رغبت كافي پالايشگاه‌ها به راه‌اندازي خط توليد سوخت‌هاي زيستي و قدرت رقابت كم در مقابل انرژي‌هاي جايگزين در حال توسعه است. البته در سال‌هاي اخير به دليل خشكسالي و كم‌آبي از سطح زمين‌هاي قابل كشت كاسته‌شده و پوشش جنگلي كشور نيز در معرض آسيب قرار دارد. همچنين مشكلات فني از جمله چالش در نحوه تركيب اين سوخت با سوخت فسيلي و نگهداري و انتقال آن به پمپ بنزين‌ها وجود دارد. از طرف ديگر، قيمت انرژي الكتريسيته مصرفي خودروهاي برقي نسبت به خودروهايي كه از سوخت‌هاي فسيلي و زيستي استفاده مي‌كنند، به‌مراتب كمتر است.

اما در اين گزارش علاوه بر بررسي صورت‌وضعيت انرژي‌هاي زيستي در كشور، پيشنهادهايي براي شتاب بخشي به روند توسعه اين انرژي‌ها پيشنهاد شده است. براين اساس بايد هر سياستي درخصوص توسعه فناوري‌هاي توليد انرژي‌هاي تجديدپذير زيستي و كاربست و استفاده از آنها بايد با در نظر گرفتن وضعيت بازار (مشتريان و ذي‌نفعان اين نوع فناوري)، منابع انساني (وجود نيروي انساني متخصص كافي)، منابع اوليه، تجهيزات و ساير زيرساخت‌هاي دانشي و فناوري‌هاي مادر اتخاذ شود. همچنين براي توسعه محصولات زيست فناورانه از جمله سوخت زيستي كه منابع اوليه آن متكي بر ذخاير طبيعي كشاورزي و جنگلي است بايد از يك‌سو قيمت تمام‌شده محصول و از سوي ديگر اهميت ذخاير موجود در كشور را جهت تامين نيازهاي ديگري مثل غذا، حفاظت از محيط‌زيست و حفظ تنوع زيستي مدنظر قرار داد. از سوي ديگر باتوجه به عدم تمايل اكثريت مردم به استفاده از سوخت‌هاي جايگزين و گران‌تر از جمله سوخت زيستي، دولت در صورت سياست‌گذاري به‌منظور توسعه اين نوع سوخت‌ها بايد سياست‌هاي انگيزشي براي مصرف آن ايجاد كند و يا براي كاهش قيمت فروش، اعتباراتي را مازاد بر يارانه پيش‌بيني شده براي تامين سوخت در بودجه‌هاي سالانه خود منظور كند. همچنين بايد بهره‌گيري موثر از فرصت‌ها و مشوق‌هاي بين‌المللي و تسهيل انتقال و توسعه فناوري‌ها و نوآوري‌ها جهت تنوع‌بخشي منابع انرژي و توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير در كشور مورد توجه قرار گيرد.


تعداد بازدید: 103
كليه حقوق اين پرتال متعلق به انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان مي باشد.
Powered by DorsaPortal