هر خانه يك آبانبار يا محل ذخيره آب داشت كه آب شهر را كه از طريق جويها ميآمد، در آن ذخيره ميكردند. از اين آب براي تمام مصارف استفاده ميشد. نوشيدن، شستن لباس و ظرف، پختوپز، نظافت و فعاليتهايي از اين دست همه با همين آب انجام ميگرفت. نزديك به اواخر دوره قاجار، آب آشاميدني را سقاها تامين ميكردند. اينان آب را در مشكهايي چرمين به در خانهها برده و ميفروختند. در كتاب گنجينه عكسهاي ايران، عكسي هست [از عكسهاي آنتوان سوروگين] كه سه دختر كوچك را نشان ميدهد كه كوزههاي آب را ميبرند. اينطور كه از عكس پيداست اين دختران فقير هستند؛ اما مشخص نيست كه آيا آب را براي خانواده خود ميبرند يا قصد دارند آن را به آبفروش بدهند. آبي كه سقا ميآورد، در خمرههاي سفالي بزرگ ذخيره ميشد و كمكم به مصرف ميرسيد. البته آب خوراكي خانوادههاي ثروتمند از چاهي كه در خانه داشتند، تامين ميشد. خانههايي نيز بودند كه خودشان قنات داشتند. از آب انبار كه جايي خنك بود براي نگهداري غذاهاي فاسد شدني نيز استفاده ميكردند.
منبع: شيرين مهدوي، «فرهنگ و زندگي در عصر قاجار»، ترجمه رويا رضواني، فرهنگ مردم، 1389: 5-27.